Aptomat chống sét lan truyền: Phân loại và nguyên lý làm việc
Aptomat chống sét lan truyền được ứng dụng rộng khắp trong các hệ thống điện công nghiệp và điện dân dụng với chức năng bảo vệ dây dẫn, các thiết bị tiêu thụ điện, giảm thiểu tối đa ảnh hưởng của sấm sét tới hệ thống điện. Tìm hiểu nguyên lý hoạt động của aptomat chống sét, phân loại và sản phẩm chất lượng trong bài tư vấn sau đây từ BTB Electric.
Khái niệm về aptomat chống sét lan truyền
Aptomat chống sét còn được gọi là thiết bị chống sét lan truyền (tiếng Anh là Surge Protector) là dạng aptomat đầu nguồn bảo vệ hệ thống điện trong trường hợp chịu ảnh hưởng từ sét đánh khiến điện áp tăng cao đột ngột. CB chống sét có khả năng phát hiện sự chênh lệch của dòng điện. Nếu dòng điện năng có sự chênh lệch thì thiết bị này sẽ tự động ngắt điện.
Aptomat chống sét lan truyền có hình dáng giống aptomat thông thường với kích thước bằng hoặc lớn hơn một chút. Thiết bị không có cần gạt ON/OFF thông thường mà thay vào đó là 1 nút test bên cạnh để kiểm tra xem aptomat có làm việc tốt không. Bên cạnh đó, trên mặt có các thông số kỹ thuật của aptomat quan trọng khác như: điện áp, dòng tải, thời gian tác động và dòng rò.
Cầu dao chống sét được ứng dụng trong hầu hết hệ thống điện độc lập, bao gồm cả điện dân dụng và điện sản xuất. Thiết bị này thường được đặt ở đầu nguồn điện, trực tiếp dẫn dòng điện có điện áp cao xuống đất, tránh tối đa sự cố tới hệ thống chính.
Phân loại aptomat chống sét
Có 2 dòng aptomat chống sét phổ biến là loại 1 cực và loại 3 cực. Mỗi loại có cấu tạo và vai trò khác nhau. Bạn cần nắm rõ các yếu tố này để lựa chọn loại thiết bị phù hợp cho hệ thống điện.
Aptomat chống giật chống sét 1 cực
Aptomat chống sét 1 cực được ưa chuộng trong các hệ thống điện nhờ khả năng bảo vệ an toàn cho người sử dụng và các thiết bị điện khỏi tình trạng sét lan truyền vào nguồn điện.
Đặc biệt, dòng aptomat này có thể xả dòng xung sét từ 8kA đến 65kA, đảm bảo bảo vệ cao cho các thiết bị điện trước các tình huống quá tải hoặc cháy do sét gây ra.
Aptomat chống sét lan truyền 3 cực
Aptomat chống sét lan truyền 3 cực thường được sử dụng để bảo vệ mạch điện khỏi quá tải và ngắn mạch một cách hiệu quả. Thiết bị có tác dụng đóng/cắt mạch điện khi có sự cố sét đánh.
Aptomat chống sét 3 cực thường được sản xuất từ chất liệu nhựa chống cháy, hoạt động bền bỉ và hiệu quả trong cả hệ thống điện dân dụng và công nghiệp.
=>> Đọc thêm: Aptomat hẹn giờ tự tắt: Đặc điểm cấu tạo và ứng dụng
Nguyên lý hoạt động của aptomat chống giật chống sét
Aptomat chống sét hoạt động theo nguyên lý bảo vệ. Khi xuất hiện sét đánh vào hệ thống, aptomat sẽ trực tiếp cắt sét. Đồng thời, thiết bị sẽ chuyển năng lượng điện do sét truyền tới qua dây thoát sét song song xuống bãi cọc tiếp địa. Bên cạnh đó, bộ lọc triêu tiêu xung nhiễu từ sét được kích hoạt giúp bảo vệ thiết bị điện khỏi trường hợp quá tải, chập cháy,…
Điện năng tăng đột ngột được CB chống sét truyền dọc theo vị trí ổ cắm tới các thiết bị sử dụng điện kết nối với ổ. Trường hợp điện áp trong mức cho phép thì aptomat sẽ chuyển dòng điện phát sinh này vào dây tiếp địa của ổ cắm. Dây tiếp địa chạy song song với dây nóng và dây trung tính, dẫn dòng điện ra ngoài mà không ảnh hưởng tới các thiết bị điện trong hệ thống.
Lưu ý: Tuổi thọ của aptomat chống sét lan truyền là khoảng 3 – 5 năm, tương đương 4 – 5 mùa mưa bão. Nhưng trong thực tế thời gian sử dụng của thiết bị này sẽ bị rút ngắn. Thường sau 1 đợt bị sét đánh, lượng jun của thiết bị này sẽ giảm đi, dẫn đến khả năng bảo vệ hệ thống không được như ban đầu. Do vậy đa phần sau 2 năm, bạn nên kiểm tra thiết bị và thay mới khi thấy dấu hiệu hư hỏng.
=>> Xem ứng dụng của aptomat chống sét trong trường hợp aptomat nhảy khi trời mưa
Việc sử dụng aptomat chống giật chống sét giúp người sử dụng an tâm hơn, đồng thời giảm trừ rủi ro gây hại tới hệ thống điện. Loại thiết bị này có dòng chuyên dụng cho hệ thống điện công nghiệp và cho điện dân dụng. Trong quá trình thiết kế bản vẽ sơ đồ điện, bạn nên trang bị dòng aptomat này ngay từ đầu để đảm bảo vận hành hệ thống điện an toàn trong mùa mưa bão.
