12-09-2025
Các loại form tủ điện theo chuẩn IEC 61439
Form tủ điện là khái niệm cơ bản của tủ điện về quy định phân chia các khu vực trong tủ, tuân thủ theo tiêu chuẩn IEC 61439. Trong bài viết này, BTB Electric sẽ giúp bạn tìm hiểu các loại form của tủ điện và đặc trưng của các loại này.
Tìm hiểu tiêu chuẩn IEC 61439 cho tủ điện
Tiêu chuẩn IEC là bộ tiêu chuẩn kỹ thuật điện quốc tế, được phát triển bởi Ủy ban Kỹ thuật Điện Quốc tế IEC (International Electrotechnical Commission). Bộ tiêu chuẩn này áp dụng cho ngành sản xuất tủ bảng điện trên toàn cầu.
Bên trong IEC 61439 có quy định về:
- Độ bền của vật liệu và thiết bị với các tiêu chí: khả năng chống ăn mòn, tính chất cách nhiệt, nhiệt độ ổn định, sức kháng khi ở nhiệt độ bình thường – bất thường, sức kháng khi cháy do hiệu ứng bên trong thiết bị, tác động cơ học, khả năng chống tia cực tím,….
- Cấp độ bảo vệ từ vỏ tủ
- Khoảng cách an toàn giữa các vật thể mang điện
- Tương tác giữa các thiết bị chuyển đổi và thành phần trong vỏ thiết bị
- Đấu nối dây dẫn bên ngoài
- Tần số điện áp
- Xung điện
- Giới hạn nhiệt
- Khả năng chịu dòng ngắn mạch
- Hoạt động cơ khí của các thiết bị
- Ảnh hưởng từ bên ngoài
Form tủ điện khi xét theo tiêu chuẩn IEC 61439 là quy định về sự ngăn cách giữa 3 thành phần chính trong tủ là:
 |
|
7 loại form tủ điện theo IEC 61439
Theo tiêu chuẩn IEC 61439, hiện có 7 form tủ điện là form 1, form 2A, form 2B, form 3A, form 3B, form 4A và form 4B. Trong các nhà máy thường sử dụng form tủ điện bậc cao để thuận tiện trong sửa chữa và thay thế.
Tủ điện form 1
| Tủ điện form 1 bản chất không chia ngăn, tức không có sự ngăn cách giữa các thành phần trong tủ. Tủ gồm 4 thành phần chính là vỏ tủ, thiết bị đóng ngắt, thanh cái chính và điểm đấu nối các thiết bị. Do không có vách ngăn nên độ an toàn của tủ khi vận hành thấp, đặc biệt khi xảy ra sự cố cháy nổ. Loại form tủ điện này thường được sử dụng cho tủ công tơ điện. |  |
 |
 |
Tủ điện form 2A – form 2B
|
Tủ điện form 2A có cấu trúc tương tự như tủ điện form 1 với vỏ tủ, thiết bị đóng ngắt, thanh cái chính và điểm đấu nối. Bên cạnh đó, cấu trúc tủ sẽ có thêm vách ngăn giữa thiết bị đóng ngắt với điểm đấu nối các thiết bị và thanh cái chính để tăng tính an toàn. Tủ điện form 2B có cấu trúc và thành phần tương tự form 2A. Điểm khác biệt là vách ngăn trong tủ form 2B ngăn cách thiết bị đóng ngắt và điểm đấu nối với thanh cái chính. Tủ điện form 2A và form 2B đều được sử dụng phổ biến cho hệ tủ phân phối nhánh MDB hoặc tủ DB. |
 |
|
|
 |
Tủ điện form 3A – form 3B
| Đặc trưng của tủ điện form 3A – 3B là vách ngăn vừa phân chia các thiết bị chức năng với thanh cái, vừa phân chia các thiết bị chức năng với nhau. Trong đó các điểm đấu nối cũng được phân vùng ngăn chia với thanh cái nhưng không tách rời khu vực với nhau. Dạng tủ điện 3A và 3B được sử dụng cho hệ tủ phân phối tổng MSB đặt trong tòa nhà lớn, nhà máy. |  |
 |
 |
Tủ điện form 4A – form 4B
|
Cấu trúc tủ điện form 4A – 4B khá tương đồng với tủ điện form 3A – 3B. Các vách ngăn bên trong có nhiệm vụ phân chia các thiết bị chức năng, điểm đấu nối và thanh cái với nhau. Trong đó, tủ điện form 4A có vách ngăn chia thiết bị đóng ngắt và điểm đấu nối với thanh cái chính. Bên cạnh đó, tủ điện form 4B có vách ngăn chia các thiết bị chức năng với điểm đấu nối và thanh cái. Trong đó các điểm đấu nối cũng tách riêng với nhau và phân chia với thiết bị đóng cắt. Tủ điện form 4A, 4B có tính an toàn rất cao, đảm bảo cung cấp điện liên tục cho hệ thống và hạn chế thiệt hại khi gặp sự cố. Nhờ đó các form tủ này được ưu tiên sử dụng cho các hệ thống công nghiệp nặng, quy mô lớn như nhà máy điện, nhà máy lọc dầu, nhà máy thép,… |
 |
|
|
 |
Lợi ích khi phân loại form tủ điện
Nhờ việc chia form tủ điện theo cấp độ, tủ điện có cấp form càng cao càng đảm bảo an toàn khi vận hành, hạn chế rủi ro xảy ra khi gặp sự cố cháy nổ, tràn nước,…
Cấp form tủ điện càng cao đồng nghĩa cấu trúc bên trong phân chia càng rõ ràng, rất thuận tiện cho việc thay thế, sửa chữa thiết bị hay bảo dưỡng. Việc lựa chọn form tủ điện được thực hiện đồng thời với quá trình thiết kế sơ đồ tủ điện.
Đọc thêm: Lựa chọn MCB, dây dẫn và thanh cái theo tiêu chuẩn IEC
BTB Electric vừa cùng bạn đi tìm hiểu 7 loại form tủ điện theo chuẩn IEC 61439 và được sử dụng rộng rãi hiện nay. Hy vọng rằng những kiến thức trên sẽ giúp ích cho bạn trong việc xác định form phù hợp với chức năng và quy mô tủ điện cần thiết kế. Để tìm hiểu thêm các kiến thức khác về tủ điện, bạn hãy theo dõi chúng tôi tại: https://btb-electric.com/vi/tin-tuc/
