Hướng dẫn quy trình kiểm tra kỹ thuật tủ điện

Tin Trung

Tin Trung

Tủ điện là thành phần không thể thiếu cho bất kì hệ thống điện cho công trình dân dụng và công nghiệp. Bên trong tủ điện chứa các thiết bị điện, linh kiện, dây điện và thanh cái phục vụ điều khiển, phân phối điện hoặc đảm bảo chất lượng điện. Kiểm tra tủ điện là công việc thực hiện định kỳ để giúp tủ điện vận hành an toàn. Tìm hiểu về quy trình kiểm tra tủ điện hạ thế trong bài viết sau từ BTB Electric. 

Vì sao cần kiểm định an toàn cho tủ điện?

Theo Thông tư số 33/2015/TT-BCT ngày 27/10/2015 của Bộ Công thương, các thiết bị trong tủ điện trước khi đưa vào sử dụng cần được kiểm định kỹ thuật an toàn. Bên cạnh đó, trong quá trình sử dụng, tủ điện cần được kiểm tra định kỳ để đảm bảo vận hành trơn tru và kịp thời phát hiện sự cố. 

quy trình kiểm tra tủ điện - BTB Electric

Trong hệ thống điện, tủ điện không chỉ là nơi lắp đặt, bảo vệ các thiết bị điện bên trong mà còn là đầu mối bảo vệ hệ thống, phân phối nguồn điện tới các nhánh phụ tải. Kiểm định an toàn tủ điện là quy trình bắt buộc trong lắp đặt và vận hành tủ điện. Việc kiểm định tủ điện cần được thực hiện bởi các chuyên gia, theo tiêu chuẩn kiểm định đáp ứng các yêu cầu quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Quy trình 4 bước kiểm tra tủ điện

Quy trình kiểm tra tủ điện diễn ra theo 4 bước – 4 giai đoạn: Kiểm tra cấu trúc; kiểm tra hệ thống dây nối; kiểm tra – đo điện trở; kiểm tra chức năng tủ điện.

Kiểm tra cấu trúc tủ điện

  • Cấp độ bảo vệ: Đảm bảo tuân thủ đúng tiêu chuẩn quy định trong bản vẽ thiết kế. 
  • Độ dày và màu sơn: Phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật và thẩm mỹ của hệ thống. 
  • Kích thước vỏ tủ: Đúng theo bản vẽ thiết kế, đảm bảo tính thẩm mỹ và khả năng lắp đặt. 
  • Cấu trúc cơ khí: Đảm bảo chắc chắn, vững chãi, không bị rung lắc, biến dạng khi vận hành. 
  • Bề mặt sơn: Sáng bóng, mịn màng, không bị trầy xước, đảm bảo tính thẩm mỹ. 
  • Thanh cái đồng: Gia công chính xác theo bản vẽ, đảm bảo tính dẫn điện tốt. 
  • Bảng tên: Đầy đủ thông tin, dễ đọc, được gắn chắc chắn tại vị trí quy định. 
  • Lắp đặt tổng thể: Đảm bảo các cửa tủ đóng mở linh hoạt, các chi tiết phụ kiện như chốt, bản lề hoạt động trơn tru.

quy trình kiểm tra tủ điện - BTB Electric

Kiểm tra hệ thống dây nối tủ điện

  • Đánh dấu và bảo vệ dây dẫn: Dây dẫn được bố trí gọn gàng, có tính thẩm mỹ tránh tiếp xúc với các cạnh sắc nhọn, đảm bảo an toàn. Tất cả các dây dẫn được đánh dấu rõ ràng, phân loại khoa học để dễ dàng bảo trì, sửa chữa. Đầu cosse được bịt kín bằng chụp bảo vệ, ngăn oxi hóa và đảm bảo tiếp xúc điện tốt. 
  • Điểm đấu nối: Các điểm đấu nối được thi công chắc chắn, đảm bảo tiếp xúc điện tốt, hạn chế tối đa rủi ro bong tróc, chập cháy. 
  • Kiểm tra thông mạch: Tất cả các điểm đấu nối được lắp đặt theo đúng bản vẽ thiết kế, đảm bảo tính chính xác và hiệu quả khi vận hành.

Xem thêm: Lựa chọn MCB, dây dẫn và thanh cái theo tiêu chuẩn IEC

Kiểm tra điện trở cách điện

  • Do điện trở cách điện đạt theo yêu cầu 0,5MΩ/0,5kV lần 1 L-N, L-PE, N-PE)
  • Do điện trở cách điện đạt theo yêu cầu 0,5MΩ/0,5kV lần 2 (L-PE, L-N, N-PE)

Kiểm tra chức năng của tủ điện

  • Kiểm tra tín hiệu đầu ra: Đóng cắt ACB, MCCB, MCB tổng và nhánh, đo thông mạch, đo điện áp đầu ra.
  • Kiểm tra mạch điều khiển: Đóng cắt ATS, contactor, rơ le, timer,…
  • Kiểm tra danh mục vật tư: Đạt chuẩn theo bản thiết kế đã duyệt.

Quá trình kiểm định an toàn tủ điện

Các bước trong quy trình kiểm định an toàn tủ điện bao gồm:

  1. Kiểm tra bên ngoài tủ điện
  2. Đo điện trở cách điện
  3. Đo điện trở cuộn dây bên trong
  4. Kiểm tra độ bền của điện môi
  5. Đo điện trở tiếp xúc trong hệ thống tủ điện
  6. Đo dòng điện rò
  7. Đo đạc thông số các thiết bị đóng cắt
  8. Kiểm tra hoạt động tương tác giữa các bộ phận trong tủ

Quá trình kiểm định tủ điện song song với quá trình vận hành tủ, bao gồm 3 loại kiểm định:

  1. Kiểm định lần đầu: Thực hiện trước khi nghiệm thu đưa tủ điện vào vận hành.
  2. Kiểm định định kỳ: Lên lịch kiểm tra thường xuyên, kiểm tra theo quy trình định sẵn.
  3. Kiểm định bất thường: Kiểm tra sự cố phát sinh trong quá trình sử dụng và kịp thời xử lý.

Đọc thêm: Hướng dẫn quy trình bảo trì tủ điện định kỳ

Các tiêu chuẩn đánh giá tủ điện công nghiệp

Để có thể hoàn thành tốt vai trò của mình đối với hệ thống điện công nghiệp, tủ điện phải có độ bền cao, có khả năng hoạt động liên tục, chính xác trong thời gian dài ở môi trường khắc nghiệt. Muốn làm được điều đó cần phải có những tiêu chuẩn sản xuất tủ điện như sau:

Kích thước và vỏ tủ điện

Vỏ tủ điện được thiết kế với nhiều kiểu dáng khác nhau. Vỏ tủ thường có hình hộp chữ nhật. Có 1 hoặc 2 lớp cửa, sơn tĩnh điện hoặc inox, có mái – không có mái tùy vị trí lắp. Chất liệu làm vỏ tủ phải có độ bền cao, chống ăn mòn và chống rỉ sét.

quy trình kiểm tra tủ điện - BTB Electric

Chiều cao tủ điện trung bình từ 1 – 2m, chiều rộng 0.5 – 1.8m, độ dày từ 0.3 – 0.8m. Thiết kế kích thước tủ điện thường không có tiêu chuẩn, tùy theo yêu cầu của hệ thống. Trong đó kích thước tiêu chuẩn tủ điện ngoài trời đa phần lớn hơn so với tủ điện lắp đặt trong nhà.

Nguồn điện đầu vào và đầu ra

Nguồn điện đầu vào và đầu ra có thể là điện 1 pha 220VAC hoặc 3 pha 380VAC. Dòng định mức từ 10 – 6300A, dòng cắt 5 – 100kA, tần số 50/60Hz.

Tiêu chuẩn lắp đặt tủ điện công nghiệp

Khi lắp đặt tủ điện cần chú ý đến những tiêu chuẩn sau đây:

  • IEC 60439-1: tiêu chuẩn lắp ráp tủ điện
  • IEC 60529:2001: Tiêu chuẩn cấp bảo vệ của vỏ tủ điện
  • IEC 60947-2: tiêu chuẩn của thiết bị đóng cắt hạ thế
  • IEC 61641: tiêu chuẩn ngăn ngừa sự cố hồ quang
  • IEC 60529: tiêu chuẩn cấp bảo vệ
  • IEC 529: tiêu chuẩn mức bảo vệ cho tủ hạ thế

IEC (International Electrotechnical Commission) là tiêu chuẩn được áp dụng toàn cầu trong ngành điện và điện tử, bao gồm các yêu cầu kỹ thuật và an toàn cho các thiết bị điện.

Tìm hiểu thêm tại: Tiêu chuẩn IEC trong ngành điện: Những điểm nổi bật

Cấp độ bảo vệ IP

Đây là tiêu chuẩn đánh giá khả năng chống bụi, chống thấm nước của tủ. Tiêu chuẩn này được biểu thị bằng IP + 2 số theo sau cho biết mức độ bảo vệ của vỏ tủ. Cụ thể:

Số thứ 1 – ngăn cản sự xâm nhập của chất rắn (bụi):

  • 0: không được bảo vệ
  • 1: bảo vệ khỏi sự xâm nhập của vật có đường kính > 50mm
  • 2: ngăn cản xâm nhập của vật có đường kính > 12mm
  • 3: ngăn cản vật có đường kính > 2.5mm
  • 4: khối lượng các vật nhỏ có đường kính > 1mm
  • 5: bảo vệ không hoàn toàn, nhưng bụi xâm nhập không gây ảnh hưởng đến chuyển động hoạt động của thiết bị
  • 6: chống bụi xâm nhập hoàn toàn

quy trình kiểm tra tủ điện - BTB Electric

Số thứ 2 – bảo vệ chống nước và chất lỏng:

  • 0: không bảo vệ
  • 1: chịu được nước nhỏ theo phương thẳng đứng
  • 2: được bảo vệ dưới tia nước phun ở góc nhỏ hơn 15 độ
  • 3: chống tia nước phun ở góc nhỏ hơn 15 độ với phương thẳng đứng trên 60 độ
  • 4: chống bị phun nước theo mọi hướng
  • 5: chống vòi phun áp lực thấp theo mọi hướng
  • 6:  chống vòi phun áp lực cao theo mọi hướng
  • 7: có thể ngâm tạm thời trong nước từ 15cm – 1m
  • 8: có thể ngâm nước trong thời gian dài, áp suất cao

Trường hợp IP có gắn chỉ số thứ 3 – cho biết mức độ chắc chắn của vỏ bảo vệ trước tác động ngoại lực:

  • 0: không có bảo vệ
  • 1: chịu được tác động của vật nặng 150g và rơi từ độ cao 15cm
  • 2: chịu được va đập của vật có khối lượng 250g và thả từ độ cao 15cm
  • 3: chịu được va đập của vật có khối lượng 250g và thả từ độ cao 20cm
  • 4: chịu được tác động của vật có khối lượng 500g và rơi từ độ cao 40cm
  • 5: chịu được tác động của vật có khối lượng 610g và rơi từ độ cao 1m
  • 6: chịu được lực tác động của vật có khối lượng 2000g và rơi từ độ cao 1m

BTB Electric vừa hướng dẫn quy trình kiểm tra tủ điện và một số tiêu chuẩn quan trọng khi kiểm tra. Với những thông tin trên đây, chúng tôi hy vọng bạn đã có thêm kiến thức hữu ích về test an toàn tủ điện cho mình.

Tham khảo các giải pháp thiết bị điện từ BTB Electric, dựa trên một số tiêu chuẩn kiểm tra nêu trên tại: Ứng dụng – BTB Electric.