29-09-2025
Tủ LBS là gì? Cấu tạo và ứng dụng trong điện công nghiệp
Với hệ thống điện công nghiệp công suất càng cao, yêu cầu về hệ thống khắc phục. sự cố điện như ngắt mạch phải càng nhanh và chính xác. Tủ LBS là một trong cách giải pháp đóng ngắt mạch điện như vậy, với khả năng xử lý gần như tức thời. Tổng hợp các thông tin về tủ LBS, bao gồm định nghĩa, cấu tạo, nguyên lý làm việc, phân loại và ứng dụng sẽ có trong bài viết sau từ BTB Electric.
Định nghĩa tủ LBS
LBS (Load Break Switch) là cầu dao cắt phụ tải, có buồng dập hồ quang nhưng không có cuộn đóng, cuộn cắt, không có bộ điều khiển từ xa. Tủ LBS là hệ tủ đóng ngắt có khả năng đóng ngắt mạch khi đầy tải, vai trò tương tự công tắc cỡ lớn. Tủ điện LBS thường được đặt tại các vị trí trọng yếu trong hệ thống điện như đầu mối phân phối tải để đảm bảo tính an toàn và ổn định cho mạng điện.
Khi hệ thống xảy ra sự cố như quá tải, chập cháy, tủ LBS có thể tự động ngắt mạch để giảm thiểu thiệt hại. Bên cạnh đó, người vận hành có thể đóng ngắt tủ điện trung thế này theo cách thủ công với các phụ kiện cách điện chuyên dụng như: sào cách điện, ghế cách điện,...
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của tủ LBS
Tủ LBS có thành phần chính là LBS - loại cầu dao chỉ có chức năng đóng ngắt tải. Về cơ bản, cấu tạo của tủ LBS tương tự như Recloser, gồm:
- Cầu dao phụ tải LBS: Bộ phận chính thực hiện việc đóng cắt mạch điện.
- Hệ thống cách điện: Bảo vệ các bộ phận bên trong tủ khỏi tác động của môi trường và đảm bảo an toàn cho người vận hành.
- Hệ thống điều khiển: Cho phép điều khiển đóng cắt LBS từ xa hoặc bằng tay.
- Các phụ kiện khác: Đồng hồ đo, biến dòng,...
Các thành phần này cho phép tủ LBS cắt mạch phụ tải một cách nhẹ nhàng, liên tục mà không gây chập cháy hay hư hỏng mạch điện.
Nguyên lý hoạt động của LBS là đóng ngắt dòng điện tải bằng cách dịch chuyển cơ học vị trí các tiếp điểm với khoảng cách thích hợp, tạo thành mạch kín (đóng) hoặc mạch hở (ngắt).
Cách phân loại LBS
Hiện nay việc phân loại LBS dựa trên đặc tính của loại thiết bị, bao gồm:
- Theo phương pháp vận hành
- Theo môi trường lắp đặt
- Theo kiểu đóng mở: ngang hay đứng
- Theo điện áp hoạt động: 12kV, 22kV, 36kV,…
- Theo cấu tạo buồng dập hồ quang: khí, dầu, bình thường,...…
Chức năng và ứng dụng của tủ điện LBS
Công tắc ngắt phụ tải LBS có chức năng như một cầu dao liên động với tính năng vượt trội hơn hẳn loại cầu dao thông thường là khả năng đóng/ngắt mạch khi có tải. Đây cũng là chức năng chính của tủ LBS. Bên cạnh đó, tủ LBS có cầu chì có chức năng bảo vệ mạch điện trong các trường hợp quá tải, ngắn mạch. LBS đảm bảo việc đóng ngắt mạch diễn ra kịp thời và an toàn.
Tủ LBS thường được đặt tại các nhánh rẽ phân phối điện, khi có sự cố sẽ thu hẹp được khu vực bị ảnh hưởng. Lúc này tủ LBS sẽ phát tín hiệu cảnh báo và định vị vị trí sự cố để người phụ trách đến xử lý.
Tủ LBS được ứng dụng nhiều trong các hệ thống điện phân phối trung thế và hạ thế:
- Hệ thống sản xuất & phân phối điện: Điện gió, điện mặt trời, trạm điện trung thế,..
- Hệ thống điện công nghiệp: Nhà máy quy mô lớn, xưởng đóng tàu, mỏ khai thác,..
Xem thêm: Tủ RMU là gì? Cấu tạo và ứng dụng tủ trung thế RMU
LBS và Recloser có khác nhau không?
LBS và Recloser là hai thiết bị đóng cắt đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện. Cả hai đều có khả năng đóng cắt mạch điện khi có tải, tuy nhiên khác nhau ở một số đặc điểm.
Recloser có mức dòng cắt cao hơn, có thể xử lý cả dòng tải định mức và dòng ngắn mạch trong khi LBS chỉ phù hợp với hệ thống có dòng tải định mức trung bình. LBS có cấu tạo đơn giản hơn, chi phí đầu tư thấp hơn và thường được sử dụng để bảo vệ các phụ tải quy mô nhỏ. Trong khi đó, Recloser có khả năng tự động đóng lại sau khi cắt, có thể phát hiện và xử lý sự cố, phù hợp với các hệ thống phân phối điện yêu cầu kỹ thuật cao, các khu vực có sự cố điện thoáng qua.
Việc lựa chọn giữa LBS và Recloser phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm quy mô hệ thống, tính chất phụ tải và tần suất sự cố. Mỗi loại hệ thống thiết bị đều có những ưu và nhược điểm riêng, đòi hỏi người vận hành phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi lựa chọn.
Tham khảo thêm thông tin về các dòng tủ điện công nghiệp khác tại: Kiến thức Tủ điện - BTB Electric.
