Nhảy aptomat: Tìm nguyên nhân và hướng khắc phục

Mọi hệ thống điện đều cần đến aptomat – CB tổng. Tình trạng aptomat bị nhảy không chỉ làm gián đoạn việc sử dụng các thiết bị điện trong hệ thống mà còn tiềm ẩn nguy cơ chập cháy, hư hại đến hệ thống điện. Vì sao aptomat thi thoảng lại bị nhảy? Vì sao aptomat bị nhảy liên tục? Cùng tìm hiểu qua bài tư vấn dưới đây của BTB Electric.

Mục lục

Nguyên nhân làm nhảy aptomat liên tục

Nhiệm vụ chính của CB là bảo vệ hệ thống điện trước quá tải, ngắn mạch, rò rỉ điện hoặc các rủi ro khác. Một khi aptomat bị nhảy, khả năng cao hệ thống đã gặp phải một trong những điều này. Tuy nhiên trường hợp CB bị nhảy bất thường hoặc nhảy liên tục, khả năng thiết bị này đang gặp lỗi.

Điện quá tải khiến aptomat nhảy

Trong cùng một thời điểm, công suất điện tăng cao đột ngột do các thiết bị được sử dụng quá nhiều, vượt quá công suất tải của aptomat khiến aptomat bị nhảy. Ngoài ra trường hợp khi bật lại hệ thống điện, các thiết bị cùng khởi động cũng dẫn đến hiện tượng này.

=>> Đọc ngay: Bảng chọn aptomat theo công suất điện thực tế

Thi thoảng chập điện khi trời mưa làm aptomat nhảy

Sự cố chập cháy, rò rỉ điện, tường ẩm do trời mưa sẽ khiến nhảy CB. Đây là tính năng bảo vệ của aptomat, giúp đảm bảo an toàn cho đường dây điện và các thiết bị sử dụng trong hệ thống.

Dây điện hỏng hoặc chất lượng kém khiến aptomat nhảy liên tục

Mức chịu tải của dây điện không còn đáp ứng công suất truyền tải do nhu cầu tăng, hoặc dây điện bị ăn mòn, bị chuột cắn dẫn đến dây bị nóng, bị rò rỉ điện, chập cháy, hao hụt truyền tải. Nhận biết được hiện tượng này, aptomat sẽ tự động nhảy. Cho dù bạn có gạt lên ngay sau đó thì tình trạng này lại xảy ra.

Aptomat chất lượng kém bị nhảy liên tục

Sau thời gian dài sử dụng, điểm tiếp xúc aptomat bị mòn, dễ nóng khiến CB bị nhảy bất thường. Bên cạnh đó aptomat có thể nhảy thường xuyên do công suất chịu tải thấp hơn công suất hệ thống, hoặc aptomat kém chất lượng, linh kiện dễ hỏng hóc.

Đoản mạch khiến aptomat bị nhảy

Đường dây điện bị hở, dây nóng và dây nguội chạm vào nhau dẫn đến hiện tượng đoản mạch đường dây. Từ đó aptomat bị nhảy và không thể gạt lên được.

=>> Đọc thêm: Aptomat không nhảy nhưng mất điện – Hướng dẫn sửa lỗi

Các cách xử lý khi aptomat bị nhảy

Nắm bắt chính xác nguyên nhân CB tổng bị nhảy giúp bạn sửa chữa dễ dàng và tiết kiệm chi phí hơn. Nhưng trong nhiều trường hợp cần kiểm tra hoặc thử lần lượt các cách khắc phục để nắm được nguyên nhân. Bạn có thể tham khảo các phương án:

Thay mới aptomat

Mục đích của phương án này là tìm hiểu nguyên nhân bị nhảy do aptomat kém chất lượng, hỏng hóc hay không, hoặc aptomat đã kết nối đúng cách với dây điện hay chưa.

Các bước thực hiện như sau:

Bước 1: Ngắt toàn bộ nguồn điện, sử dụng bút thử điện kiểm tra vị trí aptomat
Bước 2: Dùng tua vít để tháo hộp điện, chọn aptomat nghi ngờ hỏng hóc, nới lỏng vít của dây nóng và dây lạnh, sau đó tháo aptomat đó ra.
Bước 3: Lắp aptomat mới vào vị trí aptomat cũ, đấu lại dây điện.
Bước 4: Bật aptomat và bật nguồn điện để kiểm tra.

Nếu tình trạng nhảy aptomat không còn, vấn đề là từ aptomat bị hỏng hoặc chất lượng kém. Bạn cần lưu ý aptomat mới chất lượng phải tốt hơn aptomat cũ, đảm bảo công suất truyền tải của hệ thống, ưu tiên có thêm tính năng mới như chống giật, chống sét,…

Kiểm tra dây dẫn, ổ cắm và môi trường dẫn điện

Mục đích của phương án này để kiểm tra nguyên nhân có đến từ dây dẫn kém chất lượng, dây dẫn quá tải, dây dẫn bị hư hại hoặc tường nơi dây đi quá có bị ẩm mốc không. Đây là những nguyên nhân khiến aptomat thi thoảng bị nhảy hoặc nhảy liên tục khi trời mưa.

Các bước thực hiện như sau:

Bước 1: Xác định các vị trí tường bị ẩm và đối chiếu xem có dây dẫn đi qua vị trí đó không.
Bước 2: Xác định các vị trí dây dẫn bị hở, bị đứt hoặc bị chuột cắn (thường là tại hộp điện hở, đường dây nối từ cột điện, tại các ngã rẽ nếu dây điện không được bọc ruột gà).
Bước 3: Tháo toàn bộ ổ cắm và công tắc trong hệ thống điện. Dùng băng dính đen bịt kít các đầu dây nóng – nguội.

Cứ sau mỗi bước, bạn cần bật aptomat lên để kiểm tra. Nếu CB vẫn bị nhảy thì bỏ qua nguyên nhân tương ứng và chuyển sang bước tiếp theo.

BTB Electric khuyên bạn chỉ nên kiểm tra, việc sửa chữa tiềm ẩn nhiều rủi ro về điện nên để cho kỹ thuật viên, thợ điện thực hiện. Việc này vừa đảm bảo an toàn, vừa đảm bảo khắc phục triệt để sự cố nhảy CB.

Kiểm tra lại các thiết bị điện trong hệ thống

Mục đích của phương án là để tính toán lại công suất sử dụng điện, hoặc tìm ra thiết bị đang xung đột với hệ thống điện.

Bước 1: Bạn ngắt kết nối từng thiết bị điện và kiểm tra lần lượt. Nếu sau mỗi lần kiểm tra aptomat vẫn nhảy thì không phải do thiết bị đó. Nếu sau kiểm tra mà aptomat không nhảy thì là do thiết bị này xung đột với đường điện. Nếu sau khi kiểm tra tất cả thiết bị mà aptomat vẫn nhảy thì bạn chuyển sang bước 2.
Bước 2: Tính toán lại tổng công suất hệ thống điện và đối chiếu với công suất aptomat. Nếu có aptomat từng khu vực thì đối chiếu với công suất thiết bị điện khu vực đó. Công suất aptomat tổng đối chiếu với tổng tất cả aptomat khu vực.

=>> Tìm hiểu các phương pháp tính toán tại: Lựa chọn MCB, dây dẫn và thanh cái theo tiêu chuẩn IEC

Khả năng cao trong trường hợp này là tổng công suất các thiết bị điện đã vượt quá khả năng chịu tải của aptomat. Vì vậy bạn cần thay CB mới với công suất cao hơn để phù hợp cho hệ thống.

Trên đây là tổng hợp các tình huống và phương án giải quyết khi nhảy aptomat. Có thể thấy việc lựa chọn aptomat chất lượng cao ngay từ ban đầu là một yếu tố giúp hệ thống điện được ổn định, phòng ngừa tình trạng nhảy CB xảy ra. BTB Electric tự hào sản xuất những dòng aptomat chất lượng cho hệ thống điện công nghiệp suốt hơn 40 năm qua.