12-09-2025
Các cấp điện áp ở Việt Nam theo quy định pháp luật
Việc phân chia các cấp điện áp phụ thuộc vào ứng dụng cụ thể và quy ước của từng quốc gia. Tại Việt Nam, hiệu điện thế được Tập đoàn Điện lực Quốc gia quy định. Cùng tìm hiểu các cấp điện áp ở Việt Nam trong bài viết sau của BTB Electric.
Các cấp điện áp hiện có ở Việt Nam
Thông tư 39/2015/TT-BCT quy định hệ thống điện phân phối bao gồm lưới điện phân phối và các nhà máy điện đấu nối vào lưới điện phân phối.
Trong đó, lưới hệ thống thuộc lưới điện được vận hành ở mức điện áp 500kV, lưới truyền tải thường có điện áp từ 110-220kV, lưới phân phối trung áp là 6-35kV và lưới phân phối hạ áp là 220V-380V.
Ngoài ra, các cấp điện áp danh định trong hệ thống điện phân phối bao gồm 110kV, 35kV, 22kV, 15kV, 10kV, 06kV và 0,4 kV.
Thông tư cũng quy định cấp điện áp là một trong những giá trị của điện áp danh định được sử dụng trong hệ thống điện, bao gồm:
- Hạ áp là cấp điện áp danh định đến 01 kV
- Trung áp là cấp điện áp danh định trên 01 kV đến 35 kV
- Cao áp là cấp điện áp danh định trên 35 kV đến 220 kV
- Siêu cao áp là cấp điện áp danh định trên 220 kV.
Dựa vào các cấp điện áp trên, lưới điện ở Việt Nam được chia thành 3 loại: điện cao thế, điện trung thế và điện hạ thế.
So sánh đặc điểm của 3 loại hệ thống điện
| Tiêu chí | Điện hạ thế | Điện trung thế | Điện cao thế |
| Mức điện áp | 220V – 380V | Từ 15kV | Trên 35kV |
| Ứng dụng | Sử dụng cho các thiết bị sinh hoạt trong gia đình, văn phòng hoặc công nghiệp nhẹ | Được dùng để phân phối điện từ các trạm biến áp đến các khu dân cư, xí nghiệp, các khu công nghiệp,… | Dùng trong hệ thống truyền tải điện năng đường dài, từ các nhà máy điện đến các trạm biến áp |
| Mức độ nguy hiểm | Có nguy cơ gây giật điện nếu chạm trực tiếp vào phần kim loại dẫn điện trong dây nhưng không gây phóng điện trong không khí | Có khả năng phóng điện khi vi phạm khoảng cách an toàn (thường dưới 0.7m) | Có khả năng phóng điện trong không khí nên rất nguy hiểm đến tính mạng con người nếu vi phạm khoảng cách an toàn |
| Hệ thống dây dẫn và cột điện | Sử dụng dây cáp bọc vặn xoắn gồm 4 sợi dây bện vào nhau có khả năng cách điện. Cột điện thường sử dụng cột bê tông ly tâm hoặc cột bê tông vuông, trụ tháp sắt với chiều cao từ 5m-8m | Sử dụng dây bọc, dây trần gắn trên trụ bằng sứ cách điện. Nguồn điện này được treo trên cột bê tông ly tâm, cao từ 9m-12m, sứ cách điện là sứ đỡ hoặc sứ treo | Sử dụng dây trần, gắn trên cột qua các chuỗi sứ cách điện và hệ thống cột điện cao >18m bằng bê tông ly tâm hoặc tháp sắt |
Điện áp tiêu chuẩn tại Việt Nam
Tại Việt Nam, điện áp tiêu chuẩn được pháp luật quy định là 220V – 50Hz cho cả hộ gia đình và hệ thống điện công nghiệp. Tức là, các thiết bị điện được sản xuất và sử dụng trong nước buộc phải tuân theo mức điện áp này mới có thể hoạt động. Các thiết bị nhập khẩu từ các quốc gia có điện áp khác (Nhật Bản, Mỹ) cần trang bị thêm bộ đổi nguồn để sử dụng an toàn.
Riêng khu công nghiệp hoặc hệ thống truyền tải điện cao thế, điện áp có thể cao hơn:
- Truyền tải điện cao thế: 110kV, 220kV, 500kV
- Khu công nghiệp lớn: sử dụng điện 3 pha 380V
Tại sao Việt Nam sử dụng điện 220V, 50Hz?
Hệ thống điện đầu tiên trên thế giới do công ty của Thomas Edison phân phối điện áp 1 chiều 110V tại Mỹ. Sau đó, Nikola Tesla phát minh ra hệ thống điện xoay chiều 3 pha 240V. Lo sợ khả năng mất an toàn, Tesla đã giảm dòng điện xuống còn 120V. Với sự hậu thuẫn của công ty Westinghouse, hệ thống điện 120V 60Hz đã trở thành tiêu chuẩn của Hoa Kỳ.
Trong khi đó, Việt Nam trước đây là thuộc địa của Pháp nên đã xây dựng hệ thống điện với tần số 50Hz. Sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước năm 1975, hệ thống điện tại miền Nam được nâng cấp từ 208V/127V – 50Hz thành 380V/220V – 50Hz, cao áp từ 66kV lên 110kV. Ở miền Bắc lúc này cũng phát triển hệ thống điện 220V – 50Hz từ hệ điện cũ 50Hz của Pháp.
Điện áp tiêu chuẩn tại một số quốc gia tiêu biểu:
| Quốc gia | Điện áp tiêu chuẩn (V) | Tần số (Hz) |
| Hoa Kỳ | 120V | 60 |
| Canada | 120V | 60 |
| Nhật Bản | 100V | 50/60 |
| Vương Quốc Anh | 230V | 50 |
| Úc | 230V | 50 |
| Châu Âu (đa số) | 230V | 50 |
| Trung Quốc | 220V | 50 |
| Ấn Độ | 230V | 50 |
| Brazil | 127/220V | 60 |
| Việt Nam | 220V | 50 |
Câu hỏi thường gặp về các cấp điện áp ở Việt Nam
Câu hỏi 1: Ở Việt Nam, hiệu điện thế được chia thành các cấp điện áp nào?
Trả lời: Hiệu điện thế được chia thành 4 cấp điện áp là điện hạ thế, điện trung thế, điện cao thế và điện siêu cao thế. Ở nước ta, các giá trị này do Tập đoàn Điện lực Quốc gia (EVN) quy định.
Câu hỏi 2: Tầm quan trọng của điện áp tiêu chuẩn trong hệ thống điện dân dụng và công nghiệp?
Trả lời: Ở Việt Nam, điện áp tiêu chuẩn được pháp luật quy định là 220V – 50Hz cho cả hệ thống điện dân dụng và công nghiệp. Các thiết bị điện buộc phải tuân thủ theo mức điện áp này mới có thể hoạt động. Vì vậy, các thiết bị điện nhập khẩu cần được “nhiệt đới hóa” hoặc trang bị thêm bộ đổi nguồn để vận hành an toàn.
Điện áp quyết định đến hiệu suất, độ an toàn và khả năng sử dụng của các thiết bị điện. Vì vậy, cần phải nắm vững các cấp điện áp cơ bản tại Việt Nam để lựa chọn thiết bị sử dụng phù hợp với từng mục đích cụ thể.
Các thông tin khác liên quan đến điện áp, BTB Electric sẽ tiếp tục cập nhật tại: https://btb-electric.com/vi/tin-tuc/kien-thuc-nganh/kien-thuc-he-thong-dien/.
