Aptomat 3 pha là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động
Aptomat 3 pha là 1 trong 2 loại aptomat được sử dụng nhiều nhất hiện nay, chuyên dùng cho hệ thống điện công nghiệp. Vậy đặc điểm cấu tạo của aptomat 3 pha là gì? Ứng dụng cụ thể của dòng aptomat này ra sao? Cùng tìm câu trả lời với BTB Electric qua bài thông tin sau.
Aptomat 3 pha là gì?
Aptomat 3 pha (tiếng Anh là 3-Phase / 3-Pole Circuit Breaker) là loại aptomat chuyên dùng cho hệ thống điện 380V. Dòng aptomat này có khả năng bảo vệ hệ thống điện khỏi các sự cố ngắn mạch, quá tải hay rò rỉ điện, hạn chế tối đa rủi ro cho người sử dụng. Aptomat 3 pha cho dòng điện chạy qua 3 dây nóng và có thể kèm 1 dây mát.
Các dòng aptomat có 3 pha là MCCB 3 pha 3 cực, MCCB 3 pha 4 cực, RCCB 3 pha 4 cực, ELCB 3 pha 3 cực, ELCB 3 pha 4 cực và RCBO 3 pha 4 cực.
Aptomat 3 pha có nguyên lý hoạt động như thế nào?
Aptomat 3 pha hoạt động tương tự như các loại aptomat khác, dựa trên nguyên lý sau:
Ba dây pha chạy qua tâm một biến dòng có lõi sắt hình xuyến. Đây là biến thế lõi xuyến với cuộn sơ cấp 1 vòng dây (2 dây mát & 1 dây nóng đi qua tâm biến thế) và cuộn thứ cấp có nhiều vòng dây. Dòng điện chạy ra từ dây nóng và trở về từ dây mát có hướng ngược nhau, tức là các trường từ biến thiên mà 2 dòng tạo ra trong lõi sắt của biến dòng có hướng ngược nhau. Nếu hai dòng này bằng nhau, hai trường từ biến thiên tạo ra sẽ triệt tiêu lẫn nhau, khiến điện áp ra của cuộn thứ cấp biến dòng = 0.
Nếu có hiện tượng rò điện qua hai dây, hai dòng điện sẽ khác nhau và hai trường từ biến thiên sinh ra cũng sẽ khác nhau, tạo ra điện cảm ứng trên cuộn thứ cấp của biến dòng. Dòng điện này được đưa vào một IC để kiểm tra xem có vượt quá dòng rò rỉ không, nếu vượt quá, IC sẽ cung cấp điện cho Triac, cho phép cung cấp điện cho cuộn hút của Aptomat.
Để phát hiện dòng rò lớn hơn vài trăm mA, sẽ chỉ cần dùng lực điện từ sinh ra khi có dòng điện chạy trong cuộn dây để ngắt aptomat.
Cấu tạo điển hình của aptomat 3 pha
Aptomat 3 pha thông thường có cấu tạo với 2 tiếp điểm: tiếp điểm tĩnh và tiếp điểm động.
Bên cạnh đó là các thành phần:
- Hộp dập hồ quang: dập tắt hồ quang sinh ra trong aptomat khi ngắt điện
- Bộ phận truyền động cắt: Đảm nhận việc cắt nguồn điện khi quá tải, ngắn mạch hoặc các rủi ro về điện khác.
- Móc bảo vệ: Bảo vệ aptomat trước các rủi ro từ bên ngoài.
Để chọn được aptomat 3 pha tốt, ngoài việc quan sát các thành phần cấu tạo, bạn cần đánh giá thông số trên aptomat như số cực, dòng điện định mức, dòng cắt ngắn mạch,…
=>> Khám phá thêm: Những khác biệt và cách đấu aptomat 3 pha sang 1 pha
Các loại aptomat 3 pha phổ biến
Do được sử dụng chủ yếu trong hệ thống điện công nghiệp nên aptomat 3 pha có 2 loại là loại 3 cực và loại 4 cực.
Aptomat 3 pha 3 cực
Aptomat 3 pha 3 cực có thiết kế dạng khối, gồm 3 cực trên đấu 3 dây pha của nguồn điện và 3 cực dưới đấu tải. Thiết bị này có dòng điện định mức lớn, có dòng cắt lớn. Điện áp của CB 3 cực trong khoảng 380 – 415V nên thiết bị này chủ yếu dùng cho điện công nghiệp công suất lớn.
Các dòng CB 3 pha 3 cực thương hiệu BTB Electric: MCB 3 pha 3 cực, MCCB 3 pha 3 cực, ELCB 3 pha 3 cực.
Aptomat 3 pha 4 cực
Aptomat 3 pha 4 cực có thiết kế dạng khối với 4 cực trên đấu cho 3 dây pha và 1 dây trung tính của nguồn điện và 4 cực dưới đấu vào tải. Thiết bị có dòng định mức lớn, được sử dụng trong hệ thống điện công nghiệp quy mô lớn.
Các dòng CB 3 pha 4 cực thương hiệu BTB Electric: MCB 3 pha 4 cực, MCCB 3 pha 4 cực, ELCB 3 pha 4 cực, RCCB 3 pha 4 cực.
Bên cạnh đó, aptomat 3 pha có đa dạng các dòng với mức cường độ dòng điện khác nhau từ 16A, 20A, 25A,…. cho đến 1000A, 1250A, 1600A.
Ứng dụng của aptomat 3 pha trong công nghiệp
Dòng điện 3 pha thường được sử dụng trong các hệ thống điện công suất lớn như: nhà máy, nhà xưởng, khu công nghiệp, điện dùng cho kinh doanh. Do đó, aptomat 3 pha trở thành lựa chọn ưu tiên, với thiết kế đặc biệt phù hợp cho mạch điện công suất lớn, có khả năng ngắt nhanh dòng điện 3 pha khi xảy ra sự cố.
Cụ thể, CB 3 pha được ứng dụng cho:
- Động cơ điện: Aptomat 3 pha bảo vệ động cơ điện bằng cách điều chỉnh dòng điện khởi động và độ trễ cần thiết. Khi hoạt động, thiết bị giúp động cơ tránh được tình trạng quá tải mà không cần ngắt điện.
- Máy hàn: Vì máy hàn sử dụng dòng điện cường độ cao nên aptomat 3 pha được sử dụng để kết nối thiết bị này với cầu dao của chính nó.
- Máy phát điện: CB 3 pha có khả năng xử lý các dòng điện cao và bảo vệ máy phát khỏi các lỗi xảy ra khi hoạt động.
- Điều chỉnh cường độ dòng điện: Aptomat 3 pha có thể giảm dòng điện, từ đó điều chỉnh “hệ số công suất” trong hệ thống điện công nghiệp và kinh doanh. Cũng chính vì khả năng này mà thiết bị có thể sử dụng cho các thiết bị điện trong gia đình.
=>> Đọc thêm: Hướng dẫn tính công suất cho aptomat 3 pha
Chọn aptomat 3 pha từ BTB Electric
Aptomat 3 pha từ BTB Electric là sản phẩm điện công nghiệp được sử dụng rộng rãi trên thị trường, luôn nhận được đánh giá cao của khách hàng về chất lượng và tính đồng bộ trong hệ thống.
BTB Electric là thương hiệu sản xuất thiết bị điện từ Thổ Nhĩ Kỳ, có lịch sử hơn 40 năm. Các sản phẩm aptomat BTB Electric đã được nhiều tổ chức đánh giá uy tín toàn cầu như Dekra (Hà Lan), Intertek (Vương quốc Anh) hay Underwriters Laboratory (Hoa Kỳ) chứng nhận chất lượng.
Khám phá một số sản phẩm:
