So sánh sự khác biệt của RCCB và ELCB

ELCB là thiết bị đóng ngắt mạch điện chống dòng rò đa năng. Sự khác biệt lớn giữa ELCB và RCCB là ELCB có thêm chức năng chống ngắn mạch. Ngoài ra có thể nhận biết RCCB và ELCB qua nhiều yếu tố khác như thiết kế, cấu tạo hay ứng dụng thực tế. Bài tổng hợp dưới đây từ BTB Electric sẽ giúp bạn so sánh ELCB và RCCB một cách chi tiết.

Mục lục

So sánh đặc điểm cấu tạo RCCB và ELCB

Khi đặt RCCB và ELCB cạnh nhau, bạn có thể phân biệt hai thiết bị đóng cắt này bằng mắt thường thông qua thiết kế bên ngoài. Mặt khác vì tính năng khác nhau nên cấu tạo bên trong ELCB và RCCB cũng có điểm khác biệt.

Đặc điểm cấu tạo của RCCB

RCCB (viết tắt của Residual Current Circuit Breaker) là dòng CB chống giật dạng khối chỉ có chức năng bảo vệ mạch điện khỏi hiện tượng rò điện. RCCB có hai loại là RCCB 1 pha 2 cực (1 cặp cực L và 1 cặp cực N) và RCCB 3 pha 4 cực (3 cặp cực L và 1 cặp cực N).

Bộ phận quan trọng nhất bên trong cấu tạo RCCB là thiết bị phát hiện dòng rò RCD. RCD là một cơ cấu hình xuyến cho phép dòng dây pha và dây mass đi qua, kết hợp 2 dây tạo thành cuộn sơ cấp của máy biến dòng. Trong khi đó, cuộn thứ cấp nối với rơ le nhiệt hoặc rơ le điện từ để ngắt mạch khi có dòng rò. Ngoài ra, đặc trưng bên ngoài mặt trước của RCCB là chỉ có 1 cần gạt đơn đặt lệch và có 1 nút Test dòng rò.

Đặc điểm cấu tạo của ELCB

ELCB (viết tắt của Earth Leakage Circuit Breaker) là bộ ngắt mạch rò rỉ đất, loại aptomat dạng khối vừa có thể phát hiện dòng rò rỉ, vừa có thể phát hiện ngắn mạch và ngắt điện sau đó. ELCB có hai loại là ELCB 3 pha 3 cực (có 3 cặp cực L) và ELCB 3 pha 4 cực (có 3 cặp cực L và 1 cặp cực N).

Trong cấu tạo của ELCB, ngoài bộ phận phát hiện dòng rò RCD còn có bộ phận quan trọng không kém là ARC với khả năng phát hiện ngắn mạch. Bên cạnh đó ARC trong ELCB có khả năng cảm ứng điện từ, phát hiện dòng điện tăng cao đột ngột do hiện tượng ngắn mạch gây ra. Ngoài ra, ELCB có thiết kế dạng aptomat khối tương tự MCCB với cần gạt đơn thường bố trí chính giữa, nút Test dòng rò và các nút điều chỉnh thông số Ics.

Nhìn chung ELCB có kích thước lớn hơn so với RCCB, bố trí mặt ngoài có thêm các nút tinh chỉnh hệ số ngắt mạch. Cùng với đó, cấu tạo bên trong ELCB sẽ phức tạp hơn RCCB. Ngoài ra ELCB chỉ có thiết kế 3 pha, không có thêm thiết kế 1 pha như RCCB.

=>> Xem thêm: Những điểm khác biệt giữa ELCB và RCBO

So sánh tính năng ELCB và RCCB

Điểm chung về tính năng giữa ELCB và RCCB là khả năng phát hiện dòng điện dư. Tuy nhiên nguyên lý hoạt động của hai thiết bị này có đôi phần khác nhau:

Nguyên lý hoạt động của RCCB là so sánh dòng điện giữa hai chiều đi và về trong mạch. Nếu có dòng dư sẽ sản sinh từ trường, tác động tới rơ le cảm biến trong hai thiết bị và làm ngắt mạch.

Nguyên lý hoạt động của ELCB có thể dựa trên dòng điện tương tự như RCCB hoặc dựa trên điện áp. Phiên bản ELCB điện áp khi lắp đặt cần được nối với bộ nối đất. Nếu xảy ra hiện tượng dây pha có điện chạm vào phần kim loại của thiết bị được đấu nối sẽ tạo ra dòng điện chênh lệch chạy qua cuộn dây rơ le. Chênh lệch dòng điện vượt quá giới hạn, rơ le sẽ ngắt ELCB.

So với RCCB, ELCB có thêm tính năng phát hiện ngắn mạch (tức phát hiện dòng điện tải tăng cao đột ngột) và ngắt mạch để tránh ảnh hưởng tới hệ thống tải.

Giới hạn ngắt mạch khi phát hiện dòng dư của ELCB cao hơn RCCB:

Trên ELCB: 30mA, 100mA, 300mA và 500mA
Trên RCCB: 10 mA, 30 mA, 100 mA và 300 mA

So sánh ứng dụng của ELCB và RCCB

ELCB điện áp là dòng ELCB thế hệ cũ, chỉ có khả năng phát hiện dòng dư ở mạch tải nên không có tính ứng dụng cao. Loại ELCB này được lắp cục bộ cho các thiết bị tải có công suất lớn như bình nóng lạnh, máy hàn,… Khi lắp loại ELCB này cần bố trí thêm dây nối đất đi kèm.

ELCB dòng điện là phiên bản ELCB hiện đại có tính năng tương tự RCCB và RCBO, phát hiện dòng dư ở cả 2 chiều. Loại ELCB này được ứng dụng rộng rãi hơn trong hệ thống điện công nghiệp, tòa nhà chung cư, công trường xây dựng, tàu thuyền hay trong y tế.

RCCB chủ yếu được lắp nối tiếp sau MCB hoặc MCCB trong hệ thống điện dân dụng và công nghiệp. Các vị trí lắp RCCB là tại cầu dao tổng hoặc cầu dao các nhánh. Trong một số trường hợp, RCCB được lắp đặt cho các thiết bị công nghiệp có nguy cơ rò điện cao.

Ứng dụng của ELCB và RCCB cùng dựa trên mức dòng rò thiết kế:

Mức dòng cắt 10mA, 30mA sử dụng trong hệ thống điện dân dụng và thương mại
Mức dòng cắt 100mA dùng bảo vệ hệ thống trước sự cố chập điện, hỏa hoạn
Mức dòng cắt 300mA trở lên dùng cho tủ điện công nghiệp.

=>> Chi tiết so sánh các dòng CB còn lại tại: Điểm khác biệt của MCB, MCCB, RCCB, RCBO, ELCB và RCD

BTB Electric là nhà sản xuất thiết bị điện công nghiệp chuẩn châu Âu, sở hữu các dòng RCCB và ELCB chất lượng cao. Các thiết bị của chúng tôi đều đạt chứng chỉ chất lượng toàn cầu như IEC/EN 61008-1 cho RCCB và IEC/EN 60947-2 cho ELCB. Bên cạnh đó, RCCB và ELCB từ BTB Electric đều mang nhãn hiệu KEMA – KEUR nổi tiếng.