12-09-2025
Chi tiết cách đấu lắp aptomat 1 pha 1 cực và 1 pha 2 cực
Aptomat 1 pha là thiết bị đóng cắt mạch điện dân dụng phổ biến nhất hiện nay, có khả năng đóng cắt mạch điện hiệu quả trong hệ thống điện phòng, điện tầng hoặc các thiết bị điện riêng lẻ. Cách đấu aptomat 1 pha cũng là cách đấu cơ bản và sẽ được BTB Electric hướng dẫn chi tiết trong bài viết sau.
Aptomat 1 pha gồm loại 1 cực và loại 2 cực, được ứng dụng rộng rãi trong hệ thống điện gia đình, được sử dụng để bảo vệ các thiết bị điện quan trọng như điều hòa, máy bơm, nóng lạnh,…. và các hệ thống điện tiêu hao ít năng lượng như đèn chiếu sáng ngoài trời, đèn sân vườn. Aptomat 1 pha có độ bền cao, đặc tính bảo vệ hiệu quả các thiết bị điện khỏi sự cố quá tải mạch, đoản mạch hay cháy nổ. Đồng thời loại CB này cũng có thiết kế nhỏ gọn, dễ lắp đặt và sử dụng thuận tiện.
Các bước cơ bản tự đấu aptomat 1 pha
Bạn có thể tự đấu aptomat 1 pha chỉ với 5 bước sau:
- Bước 1: Cắt điện aptomat để đảm bảo an toàn. Tốt nhất là nên cắt điện từ công tơ hoặc cầu dao tổng rồi thông báo cho những người xung quanh biết rằng bạn đang sửa chữa điện. Sau đó bạn dùng bút thử điện để kiểm tra lại, khi không còn nguồn điện mới tiến hành đấu dây.
- Bước 2: Chuẩn bị lắp aptomat 1 pha vào bảng điện hoặc hộp điện. Lưu ý xoay đúng chiều aptomat, đầu điện vào ở trên và đầu điện ra ở dưới.
- Bước 3: Tháo các vị trí ốc vít ở các cực đấu dây ra để chuẩn bị gắn dây chờ vào.
Lưu ý nếu lắp aptomat 1 pha 2 cực, bạn chú ý đấu dây pha vào cọc L và dây mass vào cọc N. Không đấu lộn xộn hoặc tráo dây.
- Bước 4: Siết chặt vít nối dây điện, vệ sinh vị trí lắp đặt.
- Bước 5: Kiểm tra lại hoạt động của aptomat 1 pha vừa đấu bằng cách đóng điện tổng và ngắt aptomat này, nếu điện nhánh tương ứng ngắt theo thì aptomat hoạt động ổn định.
Trong quá trình hướng dẫn đấu aptomat 1 pha, chúng tôi thường xuyên nhận được câu hỏi “Có nên đấu ngược aptomat không?” BTB Electric khuyên các bạn không nên đấu ngược aptomat dù chỉ 1 lần. Đấu ngược aptomat khiến dòng điện vào ra bị sai hướng so với thông thường hoặc đấu nhầm dây pha và dây trung tính. Nếu đóng điện sau khi đấu ngược aptomat khả năng cao sẽ dẫn tới đoản mạch đường dây và gây cháy nổ.
Hướng dẫn đấu aptomat 1 pha chuẩn nhất
2 loại aptomat 1 pha là loại 1 cực và loại 2 cực khi đấu chủ yếu khác nhau ở số cực đấu và nhận diện đầu dây đấu.
Cách đấu aptomat 1 pha 1 cực
Aptomat 1 pha 1 cực chỉ có 1 cặp dây nên việc đấu nối đơn giản nhất trong các loại cầu dao.
- Cách đấu với nguồn 1 pha: Nguồn điện 1 pha có 1 dây nóng và 1 dây trung tính. Bạn cần đấu dây nóng vào đầu vào của aptomat, đầu ra đấu vào 1 đầu của tải. Đầu còn lại của tải bạn nối với dây trung tính của nguồn 1 pha.
- Cách đấu với nguồn 3 pha: Cách làm tương tự với nguồn 1 pha, chỉ khác là bạn có thể lựa chọn đấu đầu vào aptomat với 1 trong 3 dây nóng của nguồn.
Xem thêm: Aptomat 2 pha là gì? Điểm khác biệt so với aptomat 1 pha
Cách đấu aptomat 1 pha 2 cực
Aptomat 1 pha 2 cực có thêm 1 cặp cực N đấu dây trung tính nên bạn cần chú ý khi đấu.
- Cách đấu với nguồn 1 pha: Dây nóng và dây trung tính của nguồn điện lần lượt đấu với đầu vào của aptomat theo các cực L và N. Tương ứng đầu ra 2 cực này đấu với 2 đầu dây pha và dây mass của tải.
- Cách đấu với nguồn 3 pha: Tương tự như khi bạn đấu với nguồn 1 pha nhưng bạn có thể chọn dây trung tính và 1 trong 3 dây pha của nguồn để đấu với aptomat 1 pha.
Vì sao nên chọn aptomat 1 pha chất lượng cho thiết bị điện gia dụng?
Mọi hệ thống điện trong gia đình đến cần tới những chiếc aptomat chất lượng. Aptomat là thiết bị hữu hiệu để kiểm soát nguồn điện, kịp thời phát hiện các sự cố về điện và cắt mạch điện. Không chỉ bảo vệ hệ thống khỏi quá tải và ngắn mạch, aptomat có thể có thêm chức năng chống dòng rò, tránh nguy cơ giật điện cho người sử dụng.
Nếu như cầu chì điện chỉ sử dụng được 1 lần, cầu dao cần thao tác thủ công thì aptomat có cơ chế ngắt mạch tự động rất an toàn. Mọi sự cố đều được ngăn chặn kịp thời.
Trong gia đình ngày nay có sử dụng nhiều thiết bị gia dụng công suất lớn như bếp điện, điều hòa, máy sưởi, bình nước nóng,… Các thiết bị này lại thường được sử dụng cùng lúc, tạo nên dòng điện có cường độ cao trong hệ thống. Điều này diễn ra trong thời gian dài mà không có aptomat khiến dây điện nóng lên, nguy cơ quá tải điện, chập mạch, hiện tượng hồ quang điện rất cao, có thể dẫn đến cháy, nổ. Hiện tượng này vừa ảnh hưởng xấu tới các thiết bị điện, vừa đe dọa sức khỏe người sử dụng. Việc sử dụng aptomat trong trường hợp này là rất cần thiết để hạn chế tối đa thiệt hại và đảm bảo an toàn cho gia đình bạn.
Lưu ý khi chọn aptomat 1 pha
Điều cần làm trước khi chọn lựa aptomat 1 pha phù hợp cho hệ thống điện gia đình là phải tính toán được tổng công suất các thiết bị điện. Từ con số này sẽ là căn cứ chọn CB theo công suất. Cường độ dòng điện của các thiết bị được tính theo công thức:
Trong đó:
- P: Công suất tiêu thụ của các thiết bị điện (W)
- U: Hiệu điện thế, với mạng điện gia đình là 220 (V)
- I: Cường độ dòng điện (A)
- cos: Hệ số công suất, ở đây là 0,8
Đừng quên tham khảo vị trí lắp đặt của cầu dao
Tiếp theo, nguyên tắc lựa chọn aptomat có mức dòng điện phù hợp là theo công thức: Ib < In < Iz
Trong đó:
- Ib: Tổng dòng điện lớn nhất của các thiết bị trong mạng điện
- In: Dòng điện thiết kế của aptomat
- Iz: Dòng điện giới hạn đi qua dây dẫn tổng
Trung bình In sẽ cao hơn Ib khoảng 15 – 20% để phòng trừ trường hợp điện áp tăng cao khi các thiết bị công suất lớn cùng khởi động trong 1 thời điểm. Ví dụ khi mất điện, bạn không rút điện các thiết bị này ra khỏi hệ thống. Khi có điện các thiết bị sẽ đồng loạt khởi động khiến điện áp đột ngột tăng cao. Do vậy để an toàn hơn, bạn nên rút kết nối các thiết bị này và bật lại lần lượt khi có điện.
Bạn có thể lựa chọn công suất aptomat theo mục đích sử dụng như sau:
- Aptomat 1 pha 16A: Sử dụng cho thiết bị điện từ dưới 2500W, phòng ngủ nhỏ 15m2, hệ thống điện trang trí.
- Aptomat 1 pha 20A – 25A: Sử dụng cho các thiết bị điện 1800W – 4500W hoặc phòng ngủ nhỏ 15m2.
- Aptomat 1 pha 30A – 40A: Sử dụng cho các thiết bị điện 5000W – 8000W, phòng ngủ vừa, phòng khách, bếp.
- Aptomat 1 pha 50A: Sử dụng cho phòng khách, phòng ngủ master hoặc thiết bị điện công suất lớn.
- Aptomat 1 pha 63A: Đặt làm aptomat tổng.
=>> Xem thêm: Cách tính toán chọn dây dẫn và aptomat trong hệ thống điện
Trên đây là tổng hợp cách đấu aptomat 1 pha chi tiết, chuẩn xác và nhanh gọn theo kinh nghiệm từ BTB Electric gửi tới bạn. Ngoài ra bạn có thể tham khảo thêm kiến thức về aptomat 1 pha hoặc cách lắp đặt các dòng aptomat khác qua các bài viết của chúng tôi trên website https://btb-electric.com/vi/.
