29-09-2025
5 nhóm thiết bị và linh kiện trong tủ điện công nghiệp
Tủ điện công nghiệp là thiết bị cần có ở các khu công nghiệp với mục đích điều khiển hệ thống điện lớn, phức tạp. Mỗi một loại tủ sẽ được thiết kế riêng với các thiết bị khác nhau để phù hợp với mục đích sử dụng.
Tủ điện công nghiệp gồm 2 phần chính là vỏ tủ điện và thiết bị, linh kiện bên trong. Vỏ tủ điện công nghiệp được sản xuất từ tôn kim loại hoặc composite, có kích thước và độ dày khác nhau. Lớp vỏ này được phủ sơn tĩnh điện chống gỉ, có thể chống chịu được ở các điều kiện môi trường khác nhau để bảo vệ cho các thiết bị bên trong. Vậy những thiết bị, linh kiện nào xuất hiện trong các dòng tủ điện công nghiệp? Theo dõi bài viết sau đây từ BTB Electric.
Nhóm aptomat - thiết bị đóng cắt
Aptomat hay CB là thiết bị tủ điện công nghiệp được dùng để đóng ngắt mạch điện. Dòng thiết bị này có thể được điều khiển thủ công bằng tay hoặc tự động. Aptomat chính là thiết bị thay thế cho cầu dao - loại thiết bị đóng ngắt có chức năng tương đương nhưng chỉ có thể được điều khiển bằng tay.
Chức năng của aptomat là bảo vệ phụ tải trước tình huống quá tải điện, ngắn mạch hay rò rỉ điện. Đa phần các loại aptomat đóng ngắt mạch dựa trên nguyên lý hoạt động tiếp điểm. Khi phát hiện sự cố, cặp tiếp điểm sẽ tách rời nhau để ngắt dòng điện đi qua.
Các loại aptomat xuất hiện trong tủ điện công nghiệp:
- ACB - máy cắt không khí: ACB là thiết bị đóng ngắt mạch điện hạ thế công suất lớn, thường đặt ở trong tủ phân phối tổng MSB tại đầu nguồn điện. Chức năng chủ yếu của máy cắt không khí là chống quá tải và chống ngắn mạch. ACB có thể hoạt động với dòng điện có cường độ lên tới 10000A, dòng cắt 125kA.
- MCCB - aptomat dạng khối: MCCB là dòng aptomat chuyên dụng cho điện công nghiệp 3 pha, có kích thước khá lớn. MCCB có chức năng chống quá tải điện và chống ngắn mạch. Các loại tủ điện công nghiệp sử dụng MCCB rất đa dạng như các dòng tủ điện phân phối MSB - MDB - DB, tủ chuyển nguồn ATS, tủ tụ bù, các loại tủ điều khiển,...
- MCB - aptomat dạng tép: MCB sử dụng được cho cả điện 1 pha và 3 pha, có chức năng tương tự MCCB nhưng kích thước nhỏ hơn. Với mức dòng điện hoạt động thấp, MCB chủ yếu xuất hiện trong các tủ điện công suất nhỏ, tủ điện phân phối DB.
- RCBO, RCCB, ELCB: 3 dòng aptomat có chức năng chính là chống dòng rò điện, sử dụng linh hoạt trong tủ điện tùy theo yêu cầu kỹ thuật.
Cầu chì là thiết bị bảo vệ mạch điện bằng cách tự cắt mạch khi xảy ra sự cố nhằm tránh hiện tượng cháy nổ nguy hiểm. Đây là một phụ kiện khá quan trọng trong tủ điện, hoạt động dựa theo nguyên lý tự chảy hoặc uốn cong. Khi gặp cường độ dòng điện trong mạch tăng đột biến thì thiết bị dễ dàng tách ra khỏi mạch điện, đảm bảo việc đóng cắt mạch điện nhanh chóng. Điều này giúp bảo vệ an toàn cho các thiết bị điện trong hệ thống và người dùng.
Nhóm thiết bị nút nhấn - đèn báo - đo lường
Hầu hết các tủ điện công nghiệp đều có đèn báo và nút nhấn. Những phụ kiện này được thiết kế lắp ở mặt trước tủ điện để người vận hành dễ dàng sử dụng. Nút nhấn được lắp ở mặt ngoài tủ điện, được sử dụng để điều khiển nguồn điện, các thiết bị điện, thay đổi chế độ hoạt động của tủ, báo động,... Đèn báo đặt ở bên trong và mặt ngoài tủ điện, có chức năng chính là thông báo tình trạng của tủ dựa theo màu sắc.
Ngoài ra, ở mặt trước tủ điện có thể được thiết kế thêm nhiều linh kiện khác như: Đồng hồ, công tắc xoay, nút dừng khẩn cấp, bảng chỉ dẫn,..
Nhóm rơ le - thiết bị bảo vệ
Rơ le là nhóm thiết bị điện tự động có nhiệm vụ đổi mạch bằng dòng điện, bảo vệ hệ thống điện được an toàn trong các điều kiện làm việc không bình thường bằng cách cô lập sự cố thông qua thiết bị đóng cắt. Rơ le hoạt động bằng cách nhận tín hiệu theo thông số đo lường để kích hoạt cơ cấu đóng ngắt mạch. Nhóm thiết bị này chủ yếu xuất hiện trong các dòng tủ phân phối và tủ điều khiển.
Các loại rơ le bảo vệ được sử dụng trong tủ điện công nghiệp: rơ le nhiệt, rơ le trung gian, rơ le thời gian, rơ le hệ số công suất, rơ le bảo vệ quá dòng, rơ le bảo vệ mất pha,...
Nhóm contactor - thiết bị điều khiển
Contactor hay khởi động từ là thiết bị đóng ngắt và chuyển đổi dòng điện tự động, điều khiển từ xa các thiết bị tại phía phụ tải. Contactor có nhiều loại, sử dụng các cơ chế đóng ngắt như điện từ, khí động, thủy lực, bán dẫn,... Loại thiết bị này xuất hiện trong nhiều loại tủ điện công nghiệp với ưu điểm là cơ chế tự động đóng ngắt, chịu mức dòng điện và ngắn mạch lớn. Trong thực tế, khởi động từ được sử dụng kết hợp với một số thiết bị bảo vệ mạch khác như các loại rơ le, contactor tụ bù, bộ điều khiển PLC,... để tăng cường hiệu quả hoạt động.
Bộ điều khiển PLC là bộ điều khiển logic tự động thông qua ngôn ngữ lập trình, thay thế cho các mạch rơ le. PLC là thiết bị quan trọng nhất trong tủ điều khiển PLC, chuyên dùng cho các mạch điều khiển tự động.
Nhóm các thiết bị đặc thù
Mỗi dòng tủ điện công nghiệp có thể được trang bị thêm một số thiết bị, linh kiện đặc thù khác như biến tần, tụ bù, bộ chuyển nguồn ATS, cuộn kháng, bộ lọc sóng hài,.. đồng hồ đo lường, hệ thống tản nhiệt - thông gió, lưới lọc bụi,...:
- Biến tần được sử dụng để điều khiển tốc độ và công suất của động cơ điện thông qua điều chỉnh tần số của nguồn điện.
- Tụ bù và cuộn kháng là các thiết bị đặc thù trong tủ tụ bù, có nhiệm vụ bù công suất phản kháng và hạn chế ảnh hưởng xấu của nguồn điện.
- Bộ lọc sóng hài AHF là thiết bị lọc sóng hài chuyên dụng, sử dụng cho các dòng tủ điện công suất lớn.
- Bộ chuyển nguồn ATS là thiết bị quan trọng nhất trong tủ ATS với nhiệm vụ tự động, nhanh chóng chuyển đổi nguồn điện khi nguồn chính gặp sự cố.
- Lưới lọc dùng để lọc các hạt bụi nhỏ và ngăn không cho bụi bay vào tủ điện. Bên cạnh đó còn tránh các động vật có hại chui vào phía trong tủ làm hỏng hỏng bên trong.
- Quạt thông gió có tác dụng tản gió để lưu thông không khí bên trong tủ điện công nghiệp. Thiết bị này cần thiết trong trường hợp các thiết bị trong tủ điện hoạt động liên tục, sinh nhiệt lớn ảnh hưởng tuổi thọ.
- Các loại đồng hồ đo lường lắp đặt trong tủ điện công nghiệp nhằm hỗ trợ người vận hành theo dõi các chỉ số trong tủ theo thời gian thực tế.
Ngoài những phụ kiện nói trên thì khóa tủ điện cũng là một phần không thể thiếu. Khóa tủ sẽ giúp cửa đóng tạm thời, ngăn tình trạng cửa mở tự nhiên và rủi ro xâm nhập trái phép từ bên ngoài.
Trên đây là tổng hợp các thiết bị và linh kiện quan trọng có trong tủ điện công nghiệp. Việc lựa chọn và sắp xếp chính xác các thành phần này không chỉ đảm bảo hiệu suất hoạt động mà còn tăng cường độ an toàn và độ tin cậy cho tủ điện.
BTB Electric sản xuất các thiết bị điện công nghiệp chất lượng cao cho các loại tủ điện, đáp ứng đủ yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn an toàn, giúp khách hàng yên tâm trong quá trình vận hành và bảo trì hệ thống. Tham khảo thông số kỹ thuật một số sản phẩm của chúng tôi:
|
|
|
|
|
|
